19 Yanvar 2023
10:45
19959

Azərbaycanın bərpaolunan enerji potensialı

Prezident İlham Əliyev: "Bərpaolunan enerji ilə bağlı proqramımız tamamilə fərqli gündəliyə malikdir”

Hazırda Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyində zəngin neft-qaz potensialı ilə mühüm rol oynayır. Ölkəmiz Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində bu sahədə imkanlarını daha da şaxələndirir və elektrik enerjisi, əsasən, yaşıl enerjinin önəmli təchizatçısına çevrilməyi planlaşdırır. Azərbaycanın 200 qiqavata yaxın bərpaolunan enerji potensialı ölkəmizi dünyanın diqqət mərkəzinə çevirib. Prezident İlham Əliyev yanvarın 16-da Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtında Əbu-Dabi Dayanıqlılıq Həftəsinin rəsmi açılış mərasimində çıxışında enerji təhlükəsizliyini iqtisadi inkişafın əsas göstəricilərindən biri olaraq qiymətləndirib: "Azərbaycanda enerji təhlükəsizliyi bir neçə il əvvəl təmin olunub. Bu gün Azərbaycan nəinki öz enerji tələbatlarını təmin edir, o cümlədən xam nefti, neft məhsullarını, təbii qazı, neft-kimya məhsullarını və elektrik enerjisini ixrac edir”.

Bu zəngin potensialdan istifadə olunmasına artıq başlanılıb. Ötən ilin yanvarında 240 MVt gücündə "Xızı-Abşeron” Külək Elektrik Stansiyasının, martda isə 230 MVt gücündə "Qaradağ” Günəş Elektrik Stansiyasının təməli qoyuldu. "Qaradağ” Günəş Elektrik Stansiyası Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin bu sahədə tanınmış "Masdar” şirkəti tərəfindən inşa edilir. Cənab Prezident çıxışında bu haqda da danışıb: ""Masdar” və Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti 4 qiqavatlıq külək və günəş enerjisi stansiyalarının yaradılmasına dair razılaşma imzaladılar. Bu qısamüddətli bir layihədir. Ortamüddətli layihələr nəticəsində güclər 10 qiqavata qədər artırılacaq. "Masdar” ilə apardığımız əməkdaşlıq Azərbaycanı yaşıl enerjinin çox mühüm ixrac mənbəyinə çevirəcəkdir”.

Azərbaycan enerji təhlükəsizliyi baxımından artıq beynəlxalq tranzit rolunu da oynayır. Son zamanlar bir çox Avropa ölkələri Azərbaycanla yaşıl enerji nəql etməklə bağlı əməkdaşlığa başlayıblar. Ölkəmiz bu istiqamətdə ixrac marşrutlarını dövlətimzin başçısı Əbu-Dabi Dayanıqlılıq Həftəsinin rəsmi açılış mərasimində ki çıxşında belə açıqlayıb: "2022-ci ilin 17 dekabr tarixində Azərbaycan, Gürcüstan, Macarıstan və Rumıniya Gürcüstanın Qara dəniz sahilindən Rumıniyanın Qara dəniz sahilinə qədər "Qara dənizin dibi ilə elektrik kabelinin çəkilməsinə dair” Saziş imzaladılar. Bu Saziş Avropa Komissiyası Prezidentinin şahidliyi ilə imzalanmışdır. Planımız Azərbaycandan 4 qiqavatlıq yaşıl enerjini nəql etmək imkanını yaradacaq kabeli çəkməkdir”.

Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü enerji siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri də işğaldan azad olunan ərazilərin potensialının qiymətləndirilməsi və istifadə olunmasıdır. "Bərpaolunan enerji ilə bağlı proqramımız tamamilə fərqli gündəliyə malikdir. Birincisi, bu onunla bağlıdır ki, nəhəng potensial var. İkincisi, biz onun sayəsində ixracımızı şaxələndirəcəyik” deyən Prezident dövlətimizin bu sahədə strateji hədəflərini bəyan edib. Ötən il dekabrın 17-də Buxarestdə yaşıl enerji ilə bağlı strateji tərəfdaşlıq haqqında Sazişin imzalanması da bu istiqamətdə atılan mühüm addımlardan biri oldu. Bu layihə ilə Azərbaycanın bu sahədə qarşıya qoyduğu əsas hədəf ixrac həcminin genişləndirilməsidir. Beləliklə, bərpaolunan enerji sahəsində zəngin potensiala sahib olan Azərbaycan bu istiqamətdə də reallaşdırdığı layihələrlə enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm aktor kimi öz fəaliyyətini durmadan genişləndirir. Yaxın aylarda Cəbrayıl rayonunda 240 MVt gücündə "Şəfəq” Günəş Elektrik Stansiyasının istifadəyə verilməsi planlaşdırılır.

Qeyd edək ki, "Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərinə Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq işğaldan azad olunan ərazilərdə də "yaşıl enerji” zonası yaradılacaq. Dövlət Proqorama görə "Yaşıl enerji” zonasının yaradılması çərçivəsində elektrik enerjisi dəyər zəncirinin hər bir həlqəsində "yaşıl texnologiya”lardan və "yaşıl enerji” potensialından texniki və kommersiya əlverişliliyi nəzərə alınmaqla istifadə ediləcək.

Ağayev Nəbi Baba oğlu

K.Y.Fərəcova adına Elmi-Tədqiqat Pediatriya İnstitutunun PHŞ-nin Uşaq Bərpa Mərkəzinin Təsərrüfat bölmə müdiri